Inleiding
In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen in de begroting worden de beleidsuitgangspunten voor het onderhoud van kapitaalgoederen in de openbare ruimte en de gemeentelijke gebouwen weergegeven. Het beleid hierover ligt vast in de beleidsplannen die voor de verschillende onderdelen zijn opgesteld. De beleidsplannen bevatten de kaders voor het kwaliteitsniveau van deze onderdelen.
Jaarlijks wordt een jaarplan opgesteld voor groot onderhoud- en vervangingsprojecten (GO+V) in de openbare ruimte. Voor het maken van goed onderbouwde jaarplannen wordt vanaf 2023 gewerkt met een 5-jarig Meerjarenonderhoudsplan (MJOP) voor de openbare ruimte. Dit MJOP wordt ieder jaar geactualiseerd een aangevuld met een nieuwe jaarschijf. Dit geactualiseerde MJOP wordt jaarlijks meegenomen bij het opstellen van de perspectiefnota.
Openbare ruimte
Onderdeel 1: Bovengrondse infrastructuur (inclusief wegen)
Onderhoud en herinrichting wegen
Er heeft een grootschalige inventarisatie van de assets in de openbare ruimte plaatsgevonden. Aan de hand daarvan is een meerjarig inzicht gegeven in de noodzakelijke investeringen voor groot onderhoud en vervanging van de weginfrastructuur in het (het hiervoor reeds genoemde) MJOP openbare ruimte 2023-2027.
We hebben diverse grote en kleine onderhoudsprojecten uitgevoerd aan de asfalt- en elementenverharding conform het jaarplan 2022.
Asfaltverharding
Er heeft een reconstructie plaatsgevonden van de Provincialeweg vanaf de aansluiting met de Jhr. Ramweg tot en met de aansluiting met het Overeind. De kruising met de Zuwedijk is ook meegenomen. Het doel was om de fietsveiligheid te verbeteren in combinatie met het nodige groot onderhoud aan de weg.
In Houten Noordoost zijn enkele asfaltvoetpaden vervangen door halfverharding. Ook is er veel kleinschalig onderhoud aan asfalt uitgevoerd in de hele gemeente inclusief de kleine kernen en het buitengebied.
Elementenverharding
Op ongeveer 190 locaties is klein onderhoud uitgevoerd aan elementenverharding. In totaal betrof het circa 4.500 m2, onder andere aan de Molenzoom, Patriottenland en Hoefbladhof.
De Saksenpoort is opgeknapt als onderdeel van de reconstructie van meerdere parkeereilanden in De Poorten.
Voor een aanzienlijk deel van de in 2022 geplande groot onderhoudswerken geldt dat er om verschillende redenen vertraging is ontstaan waardoor projecten naar 2023 zijn doorgeschoven. In de 2e berap 2022 en via de maandelijkse begrotingswijziging van december 2022 is de raad daarover geïnformeerd. De oorzaak is gelegen in de meer dan voorziene tijd die was benodigd voor het opstellen van het MJOP en problemen bij het zoeken van een goede partijen voor de werkvoorbereiding (bestek schrijven) en de uitvoering. In totaal zijn in 2022 de volgende grotere projecten doorgeschoven: Koppeling (Het Hout tot tunnelbak) € 95.000, Fietspad Hoofdveste € 45.000, Fietsstraat De Poort (gedeeltelijk) € 14.000, Fietspad Imkerspad (Haltna tot Lupine-oord) € 52.000, Fietspad De Gaarde (tunnelbak tot Notengaarde) € 40.000, Fietspad Lobbendijk (Weerwolfspad tot Randhoeve) € 35.000, Foxpad Hollandsspoor tot brug Castellum € 35.000, fietspad bij Nachtdijk € 15.000, Neereind € 300.000, Beusichemseweg € 145.000, Kanaaldijk Oost € 150.000, Rondweg € 75.000, vervangen straatnaamborden Oude Dorp/Lobben € 30.000 en Weteringhoek verkeersmaatregelen € 54.000.
Openbare verlichting
De aanbesteding van een nieuw langjarig vervangings- en onderhoudscontract voor de openbare verlichting is in 2022 succesvol afgerond. Binnen het beschikbaar gestelde budget is een aannemer gevonden die de komende 20 jaar de openbare verlichting in Houten gaat onderhouden en beheren. De geplande vervanging van het grootste deel van de OV-masten in de komende 3 jaar zal tot een aanzienlijke besparing op het energieverbruik leiden.
Verkeersregelinstallaties
Voor het beheer en onderhoud van de verkeersregelinstallaties (VRI's) hebben we in 2022 geconcludeerd dat het gezamenlijke beheer in de regio zal worden stopgezet als het contract afloopt in april 2023. Betrokken partijen hebben besloten zelfstandig verder te gaan in 2023 maar wel gebruik te blijven maken van elkaars kennis. Houten is daarom zelfstandig een nieuwe aanbesteding aan het voorbereiden voor de vervanging van de 18 VRI's en het beheer en onderhoud daarvan voor een langere periode. Een groot onderhoudsproject voor Verkeersregelinstallaties € 58.550 is doorgeschoven naar 2023.
Civieltechnische kunstwerken
De grote steiger in de Imkerplas is vervangen. Het dek van brug aan de Wielewaalhaag is gerepareerd door de planken aan de stalen liggers te klemmen. Dit in verband met geluidklachten uit de buurt. In 2023 vindt groot onderhoud plaats aan deze brug. Op het Rond is de slijtlaag in accentkleur van een voetgangersbrug vervangen. Tot slot zijn diverse brugleuningen gerepareerd die in de afgelopen jaren, voornamelijk door aanrijdingen, zijn beschadigd.
Ook zijn verschillende civieltechnische projecten doorgeschoven naar 2023 zoals Brug 9 Eggeveld € 60.000, kolken tunnel Koppeling € 16.500 en een nieuwe brug naar eiland in de Rietplas € 20.000.
Groen en water
De water en groenvoorzieningen zijn onderhouden conform het door de raad vastgestelde beeldkwaliteitskader, het Water- en Rioleringsplan 2020-2023, het Bomenbeleidsplan en de Keur (bepalingen) van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR).
In 2022 zijn 24 hoofdgemalen en 270 minigemalen gerenoveerd.
De leefomgeving is op verschillende plekken vergroend door middel van ontstening.
In 2022 zijn integraal (met de disciplines civiel, verkeer en wijkcoördinatie) diverse locaties opgepakt waar bomen vervangen moesten worden, bijvoorbeeld door de essenziekte of omdat er onvoldoende groeiruimte in de aanlegfase was gerealiseerd.
Het uitvoeringsplan 2022 voor groen en biodiversiteit is bijna volledig uitgevoerd, waaronder het aanplanten van extra bosjes (“steppingstones”) bij het Wickenburghsepad en tegenover de inprikker de Velden. Zoals ieder jaar is een deel van de watergangen gebaggerd.
Spelen, reinigen en begraven
De reguliere (veiligheids)inspecties van de speel- en sporttoestellen hebben weer plaatsgevonden evenals klein onderhoud aan 46 speeltoestellen en groot onderhoud aan 75 speeltoestellen. In 2022 zijn er 5 speeltoestellen en 6 sporttoestellen vervangen.
Alle straten, pleinen en trottoirs zijn minimaal éénmaal mechanisch gereinigd, uitgezonderd de halfverharding en de parkeerplaatsen. Alle doorgaande wegen (binnen de kernen) worden minimaal viermaal per jaar machinaal gereinigd. Daarnaast is er op verschillende plekken enkele keren onkruid op verharding bestreden met heet water en op de paden op de begraafplaatsen met een onkruidbrander. Conform het beeldkwaliteitskader zijn de begraafplaatsen op een A-niveau onderhouden.
De bruggen in het centrum en alle tunnels zijn schoongespoten.
Onderdeel 2: Ondergrondse infrastructuur (inclusief riolering)
De reguliere onderhouds- en beheerwerkzaamheden aan het stedelijke (afval) watersysteem (zoals de inspectie en reiniging van riolen en drainageleidingen) zijn conform de normen van het Water en Rioleringsplan (WRP) uitgevoerd. De onderdelen van de ondergrondse infrastructuur worden risicogestuurd beheerd. We hanteren conform het WRP een toestandsafhankelijk risicoprofiel. De ouderdom van objecten vormt een indicatie maar is nooit de aanleiding om het object te vervangen.
In 2022 zijn 24 hoofdgemalen en 270 minigemalen gerenoveerd. In 2022 zijn er relatief veel (9) projecten uitgevoerd waarmee risicovolle locaties voor waterschade bij extreme neerslag zijn gesaneerd. Hierbij is 5.000 m IT-riool aangebracht en 48.000 m2 verharding van de gemengde riolering afgekoppeld.
Onderdeel 3: Kunstobjecten in het openbare gebied
Er is in 2022 alleen klein onderhoud uitgevoerd aan kunstobjecten.
Gemeentelijke gebouwen
Onderdeel 4: Welzijns -en sportaccommodaties
Over welzijns- en sportaccommodaties wordt voortaan gerapporteerd bij onderdeel 6 Gemeentelijke gebouwen.
Onderdeel 5: Onderwijshuisvesting
De nieuwbouw van de Montessorischool is op de eerste schooldag van het schooljaar 2022-23 in gebruik genomen.
Het krediet voor de nieuwbouw van de Van Harte School is verhoogd als gevolg van de opgelopen bouwprijzen. Daarna zijn de voorbereidingen gestart voor de sloop van het gebouw van de Van Harte School. Gedurende de nieuwbouw is de school gehuisvest in het lege gebouw van de Montessorischool aan de Vikingenpoort.
Tegen de afgegeven vergunning voor de nieuwbouw van De Velduil loopt een beroepsprocedure. Hierdoor is nog niet gestart met de bouw.
Meerdere scholen zijn gestart met een project voor de vergroening van de schoolpleinen. Hiervoor is bij de provincie een subsidieaanvraag ingediend.
Voor het opstellen van een nieuw Integraal Huisvestingsplan Onderwijs is de aanbesteding opgestart om te komen tot een partij die met schoolbesturen en gemeente een nieuw meerjarig huisvestingsplan onderwijs en een meerjarig onderhoudsplan van de gemeentelijke onderwijsaccommodaties gaat opstellen.
Onderdeel 6: Gemeentelijke gebouwen
In 2022 is op basis van het Meerjaren Onderhoudsplan (MJOP) onderhoud uitgevoerd aan de gemeentelijke gebouwen. Door forse onderbezetting (vertrek van medewerkers, ziekte) is de uitvoering echter onder druk komen te staan. Hierop is inmiddels ingegrepen en geconstateerd is, dat er op een aantal plaatsen achterstanden in de onderhoudsstaat is opgetreden. We onderzoeken of overal wel onderhoudsconditie niveau 3 (NEN 2767) behaald is. Daar waar nodig, wordt dit in 2023 gecorrigeerd.
Bij een aantal gebouwen wordt bewust terughoudend met onderhoud omgegaan vanwege toekomstige veranderingen (Enter, Huis van Houten). We houden hier echter de ondergrens (een veilig & gezond gebouw) aan bij de instandhouding.
Daarnaast is in 2022 een start gemaakt met het opstellen van de visie op vastgoed, zoals ook in de begroting is aangegeven. Hiermee wordt inzicht in en sturing op het vastgoed verbeterd. Deze visie, inclusief kaders waarbinnen de gemeente met vastgoed omgaat, wordt in de zomer van 2023 aangeboden aan de raad.
Omvang onderhoud kapitaalgoederen
De mate van onderhoud bepaalt de kwaliteit en de levensduur van de kapitaalgoederen. Onderscheid wordt gemaakt tussen aan de ene kant de reguliere beheer-/exploitatiekosten en aan de andere kant de kosten van groot onderhoud en vervanging.
De onderstaande tabel laat de omvang zien van het onderhoud aan de kapitaalgoederen, onderverdeeld in dagelijks/regulier onderhoud en groot onderhoud (en vervanging).
De begroting 2022 en de hier gepresenteerde bedragen zijn al aangepast n.a.v. de projecten die zijn doorgeschoven naar 2023.
| x € 1.000 | x € 1.000 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Begroting 2022 | Rekening 2022 | ||||||||
Regulier onderhoud (O) en | O | GO | Totaal | O : GO | O | GO | Totaal | O : GO | |
Bovengrondse infrastructuur | 3.339 | 2.103 | 5.442 | 61:39 | 3.436 | 1.850 | 5.286 | 65:35 | |
Ondergronds | 910 | 278 | 1.187 | 77:23 | 863 | 69 | 931 | 93:7 | |
Kunstobjecten | 25 | 0 | 25 | 100:0 | 18 | 0 | 18 | 100:0 | |
Onderwijshuisvesting | 29 | 107 | 136 | 21:79 | 43 | 138 | 182 | 24:76 | |
Gemeentelijk vastgoed | 304 | 793 | 1.096 | 28:72 | 486 | 437 | 923 | "53:47 | |
Overig | 122 | 0 | 122 | 100:0 | 148 | 0 | 148 | 100:0 | |
4.730 | 3.280 | 8.010 | 59:41 | 4.993 | 2.494 | 7.488 | 67:33 |
Zoals hiervoor al toegelicht zijn werkzaamheden voor een aantal projecten voor groot onderhoud wegen (asfalt) en civieltechnische kunstwerken (bruggen, steigers, fietsoversteken) om uiteenlopende redenen doorgeschoven naar 2022. Daarnaast is bij een aantal projecten sprake van lagere kosten onder andere door de koele zomer waardoor de aanpak van vederkruid en essentaksterfte minder nodig bleek. Dit heeft geen invloed op het jaarrekeningsaldo, omdat dit wordt afgewikkeld via de Bestemmingsreserve Initieel Onderhoud en de Bestemmingsreserve Beheer Openbare ruimte. De lagere uitgaven hebben geleid tot lagere onttrekkingen aan de bestemmingsreserves.
Voor de welzijns- en sportaccommodaties is de reden van lagere uitgaven voor groot onderhoud voornamelijk veroorzaakt doordat alleen noodzakelijk onderhoud is uitgevoerd als gevolg van veel lagere bezettingsgraden door corona.
Toereikendheid onderhoudsvoorzieningen
Nr. toelichting balans | Omschrijving voorziening | Toereikend | Toelichting |
---|---|---|---|
1. | Groot onderhoud welzijns-/ sport-accommodaties/ Sociaal Culturele Centra : Het gelijkmatig over de jaren verdelen van de lasten die verband houden met het onderhoud van welzijns-/ sport-accommodaties/ Sociaal Culturele Centra. Met de inzet van deze voorziening wordt ongewenste piekbelasting van de exploitatie voorkomen. | € 2.512.730 | |
2. | Huisvesting onderwijs : | € 408.872 | |
3. | Gemeentelijke huisvesting : | € 1.564.128 | |
4. | Beheer Openbare Ruimte(BOR) : | € 2.452.223 | |
5. | Brandweergebouwen : | € 318.219 | |
6. | Overig gemeentelijk vastgoed : | € 119.126 | |
11. | Riol. Art 44 lid 1d&2 Onderhoud Waterbodem: | € 1.414.493 | |
12. | Groot onderhoud fietstransferia en bijgebouwen : | € 453.681 | |
13. | Wijkposten, steunpunten en overige gebouwen: | € 102.265 | |
14. | Sanitairgebouwtjes woonwagen-centra: Deze nieuwe voorziening is bestemd voor het reserveren van gelden voor het groot onderhoud van de Sanitairgebouwtjes woonwagencentra. De toevoeging en de aanwending van deze voorziening gebeurt op basis van het op 1 december 2020 in de raad vastgestelde Meerjaren onderhoudsplannen en vervangingsinvesteringen gemeentelijke accommodaties 2021-2025. | - € 2.264 | |
Totaal | € 9.343.473 |
Voorziening toereikend |