Paragraaf Grondbeleid

Algemeen
De integrale grondexploitatie van Houten bestaat uit een aantal actieve deelexploitaties met een gezamenlijk saldo. Bij het opmaken van de jaarrekening 2022 zijn geen exploitaties afgesloten.

Project specifieke interventies en generieke maatregelen
Gelijktijdig met de herzieningen van de grondexploitaties wordt ook de risicoanalyse herijkt voor alle actieve grondexploitaties en toegelicht in de bijpraatavonden. Deze analyses worden beschouwd vanuit het oogpunt van de ruimtelijke agenda. Aan de hand van de risicoanalyses en de ruimtelijke agenda wordt bepaald waar kansen liggen en waar ingrepen nodig zijn. De strategie ten aanzien van eventuele interventies in de grondexploitatie is om zoveel mogelijk beweging en dynamiek mogelijk te maken. Tegelijkertijd worden risico’s beperkt door een goed risicomanagement.

Winstneming-Verliesneming
In 2020 en 2021 heeft er winstneming plaatsgevonden in de grondexploitatie van in totaal € 2.987.084 te weten € 2.589.256 in 2020 en € 397.828 in 2021. Op basis van de jaarrekening 2022 zal dit jaar een verliesneming  van € 187.075 plaatsvinden.  Dit zal conform de nota reserves en voorzieningen onttrokken worden aan het weerstandsvermogen Grondexploitatie.
De totale winstneming bedraagt nog € 2.800.009.

Ontwikkeling risicoprofiel
Het risicoprofiel is in de loop van 2022 licht gedaald. Het totale risicoprofiel van € 1,9 miljoen is  gedaald naar € 1,7 miljoen. Deze mutatie betreft voornamelijk afnemende risico’s in de voortgang van Vinex.
De ratio op basis van de H’IFLO daalt van 2,7 naar 1,9 en gaat van de kwalificatie ‘uitstekend’ naar “ruim voldoende”.
De ratio op basis van de risico-inventarisatie daalt van 6,0 naar 2,9 met de kwalificatie ‘uitstekend’. Deze daling wordt veroorzaakt door de mutatie in het weerstandsvermogen zoals hieronder beschreven onder “Ontwikkeling risicobuffer”.

Opbouw risicobuffer
De beschikbare weerstandscapaciteit om de risico’s in de grondexploitaties af te dekken (hierna: risicobuffer) bestaat uit de post weerstandsvermogen binnen de grondexploitatie, het volkshuisvestingsfonds, het concern weerstandsvermogen grondexploitatie en het saldo van de grondexploitatie.

Ontwikkeling risicobuffer
De mutatie in de risicobuffer van € 11,2 miljoen naar € 5,0 miljoen is het gevolg van de verwerking van het raadsbesluit “Blijven bouwen vertragen voorkomen” € 0,18 miljoen, Uitvoering collegeprogramma Bouwen voor Houten € 1,95 miljoen, Reserveren gemeentelijke bijdrage MIRT € 3,75 miljoen en de verliesneming grex 2022 € 0,19 miljoen en afname van het saldo met € 0,13 miljoen.

In onderstaande tabellen wordt de stand weergegeven van de grondexploitatie, het risicoprofiel en de risicobuffer per maart 2023. Deze cijfers zijn afgezet tegen de situatie van maart 2022. De beschikbare weerstandscapaciteit grondexploitaties is groot genoeg om de risico’s, op basis van de huidige inzichten, gedurende de looptijd van de grondexploitatie op te kunnen vangen.

Tabel 3: Ratiotabel

Conform de nota ‘risicomanagement en weerstandsvermogen grondexploitaties’ wordt gestreefd naar een ratio weerstandsvermogen grondexploitatie van 1,0. Met een bandbreedte tussen 0,8 en 1,2.
Op basis van deze herziening is, op grond van de H’IFLO-norm, de ratio 1,7 - ruim voldoende  en gerelateerd aan de risico-inventarisatie is de ratio 2,9 – uitstekend.

Onderstaande tabel geeft de cijfermatige ontwikkeling in de verschillende instrumenten aan, op basis van de hierboven beschreven inhoudelijke keuzes, maatregelen en ingrepen.

De risico’s in de grondexploitatie zijn ten opzichte van maart 2022 met € 0,2 miljoen afgenomen en bedragen nu € 1,7 miljoen. De risicobuffer is ten opzichte van maart 2022 afgenomen met € 6,2 miljoen waardoor de totale buffer nu € 5,0 miljoen bedraagt.
Deze financiële positie moet wel in het perspectief gezien worden van de ontwikkelingen in relatie tot “Blijven bouwen, vertraging voorkomen en Bouwen voor Houten welke mogelijk een aanzienlijke eigen bijdrage van de gemeente vereist de komende jaren.